Soms kom je onverwacht op een plek met een bijzondere geschiedenis. Ik was recent met Marian in de Bretonse hoofdstad Rennes en daar moet het al raar lopen als je niet in een crêperie belandt...
Als je de kaart van Frankrijk bekijkt, lijkt het – met een beetje fantasie – alsof Bretagne een lange neus trekt naar de rest van het land. Misschien is dat ook wel zo, want de inwoners van Bretagne hechten veel waarde aan zelfstandigheid en zijn trots op hun regio en hun geschiedenis.
Mede daardoor is het een regio die rijk is aan tradities en tot op de dag van vandaag kun je ze overal in Bretagne ervaren. Een fraai voorbeeld zijn de kleurrijke pardons (processies) die in veel steden en dorpen worden gehouden. Bretagne was lang een zelfstandig hertogdom, tot het in 1532 samenging met het koninkrijk Frankrijk door het huwelijk van de Franse koning Karel VIII en Anne van Bretagne. Het verhaal gaat dat zij toen bedong dat er geen tol zou worden geheven op de wegen van en naar Bretagne. Of dat verzoek van Anne van Bretagne nog steeds de reden is, durf ik niet te bevestigen. Feit is wel dat je vanaf Caen, Rennes en Nantes geen tolwegen meer tegenkomt als je naar Bretagne gaat.
Wat Bretagne onweerstaanbaar maakt, is de indrukwekkende kustlijn van maar liefst 2700 kilometer lang. Het landschap is erg divers, de natuur is onvoorstelbaar mooi en in elk seizoen heeft de Bretonse kust iets unieks. Ik word altijd weer getroffen door het uitzicht over de oceaan, de stranden, intieme baaien, ruige kliffen en de leuke vissersdorpen en stadjes met havens die droogvallen bij laagwater. Je kunt dit allemaal te voet bereiken; voor relaxte en soms adembenemende wandelingen langs de kust volg je over ruim 2000 kilometer het Sentier des Douaniers. Maar Bretagne is meer dan de fascinerende kust. Het binnenland herbergt tal van mysteries die de moeite van het ontrafelen waard zijn. Zoals bijvoorbeeld in het forêt du Huelgoat.
Toen ik besloot deze Regiogids over Bretagne te maken, stond één ding voor mij als een paal boven water: ik wilde achterhalen hoe het is om op de fiets de Bretonse kust te verkennen. Je komt in de volgende hoofdstukken dus regelmatig fietstochten tegen die ik met mijn echtgenote Marian heb gemaakt. Je kunt ze op de fiets én op de e-bike maken. Maar het is ook een genot om in Bretagne te wandelen. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de roadtrips die je met de auto kunt maken…
Omdat ik mijn verhaal over de Bretonse kuststreek wilde laten gaan, wist ik niet goed of ik in het zuiden of het noorden zou beginnen. Zou ik starten bij Saint-Malo en dan linksom de kust naar het zuiden volgen? Of zou ik het andersom doen: starten bij de Golfe du Morbihan en dan rechtsom en eindigen bij Saint-Malo? Uiteindelijk besloot ik de fraaie hoofdstad Rennesals beginpunt van mijn reis te nemen, want daar kun je zowel linksaf als rechtsaf om je reis door Bretagne te starten.
De hele route is trouwens op diverse manieren te combineren met de routes uit mijn andere boeken. In het eerste boek, Frankrijk Binnendoor, ontdek het andere Frankrijk, staat hoe je vanaf de Golfe du Morbihan richting Saint-Nazaire kunt en dan kunt aansluiten op de route langs de kust tot de Gironde. Het boek Frankrijk Binnendoor LOIRE eindigt bij Saint-Nazaire. Daar kun je de route oppikken om de Loire stroomopwaarts te volgen. En hoe het zit als je bij Saint-Malo bent? Daar kom je achter als je verder leest.
Je kunt natuurlijk de hele route door Bretagne volgen, maar je kunt ook zelf je reis bepalen door delen te kiezen en je eigen reis samen te stellen. Om je daarbij te helpen, heeft deze Regiogids – net als alle andere – een speciale website met alle routes in Google Maps en met gps-bestanden die je in je eigen navigatiesysteem kunt laden. En als je het gratis luisterboek downloadt, vertel ik je graag alles wat er in dit boek staat. Een leuk idee om ernaar te luisteren als je in de auto of camper onderweg naar Bretagne bent.
Ga je met deze Regiogids over Bretagne op pad om je te laten verrassen door de veelzijdigheid van dit fraaie stukje Frankrijk, dan heb ik mijn doel bereikt.
Dit was de inleiding van de Regiogids Bretagne
Het boek heeft 224 pagina's vol tips, roadtrips, unieke fietsroute en insidertips voor lekkere plekjes, waar koop je de beste ciders en wat zijn de leukste plekjes achter de bekende plekken? Je ontdekt ook de prachtige Bretonse kust van Îlle-et-Vilaine, Côtes-d'Armor en Finistère. Uitgebreide informatie en reserveren kan met de knop hieronder. Het boek verschijnt medio novermber 2024
In Rennes kun je gewoon op een terras neerploffen
De hoofdstad van Bretagne is een bijzondere stad. In het oude centrum van Rennes kun je je aan ongeveer 300 oude panden vergapen met prachtige vakwerkgevels. Slenteren door eeuwenoude straatjes en over gezellige pleinen en pleintjes. De laatste keer was ik op een vrijdagmiddag in Rennes en wat voelde ik mij oud. Het leek wel alsof de stad alleen maar jeugdige inwoners had. Het was mooi weer en alle terrassen zaten bomvol. Er was niets bijzonders, geen feest of evenement maar het was de laatste dag van de week en happy hour bij de meeste café's.
Omdat Rennes een studentenstad is bleek dus dat het eind van de week volop gevierd werd. Wat ik in Rennes verder opvallend vond is dat je gewoon op een terras bij een café kunt neerploffen maar verwacht niet dat er iemand komt om je bestelling op te nemen. Althans als je op de gevel bij de ingang een bord ziet met Serice au comptoir zul je zelf in actie moeten komen en naar de bar moeten om een drankje te bestellen en mee te nemen naar je zojuist verworven zitplek.
Een verwoestende brand in Rennes
Ooit werd het centrum van Rennes getroffen door een brand die een groot deel van de houten huizen in het centrum verwoestte. Dat gebeurde ruim 300 jaar geleden toen tussen 22 en 27 december 1720 brand uitbrak in wat nu de Rue rue de l’Horloge is. Het verhaal gaat dat bij de dronken timmerman Henri Boutrouel een brandende kaars de oorzaak zou zijn van het inferno. Er doen een paar versies van het verhaal de ronde zoals bijvoorbeeld dat hij ruzie had met zijn vrouw en een kaars omstootte. Maar ook dat hij te dronken was en daardoor een brandende kaars omviel in een stapel houtwol. Dat is de versie die op de website van de stad valt te lezen. Maar hoe het ook precies gebeurd is maakt verder niet meer uit want 40% van de binnenstad en meer dan 800 huizen werden verwoest. Desondanks valt er in Rennes nog steeds veel te genieten. Slenter door de oude geplaveide straten of ga op een van de vele pleinen en pleintjes op een terras zitten om even later verder te gaan op je ontdekkingstocht. Kijk regelmatig omhoog en ontdek fraai houtsnijwerk in de resterende houten panden (altijd nog ruim 300). Het duurde overigens ruim 30 jaar voor de oude binnenstad weer herbouwd was. Maar niet meer met houten huizen. Als je goed oplet tijdens een stadswandeling kun je misschien ontdekken waar de houten huizen stonden want die zijn vervangen door stenen huizen (houten huizen waren verboden na de brand).
Wat heeft mozaïek met een crèperie in Rennes te maken?
Wie Bretagne zegt, zegt ook crêpes en in Rennes kun je deze op heel veel plaatsen eten. De flinterdunne pannenkoeken kun je in allerlei soorten en smaken krijgen. Verspreid in de stad kun je er voor terecht bij tal van crêperies. De bekendste is misschien wel Crêperie Saint-Anne op de gezellige Place Saint-Anne in de schaduw van de Basilique Notre-Dame de Bonne Nouvelle de Rennes. Maar in de oude smalle straatjes vind je nog veel meer "pannenkoekenhuisje". Zoals de crèperie Saint-Georges in de gelijknamige straat.
Ik was echter op zoek naar een leuke crêperie en vond die buiten het centrum toen ik iets las over een Italiaan die in Rennes furore heeft gemaakt. Meer dan 80 jaar geleden had hij met zijn familie een renderend bedrijf dat overal in de stad mozaïeken maakte. In de hoogtijdagen werkten er ruim 100 mensen voor hem. Isodore Odorico werd in 1893 in het dorpje Friuli in Noord-Italië geboren en was de zoon van een mozaïekkunstenaar die het vak in Italië onder de knie had gekregen. Eind van de 19e eeuw verhuisde de familie naar Frankrijk, waar ze zich in Rennes vestigden en hun atelier begonnen in de rue Joseph Sauveur. Al snel stroomden de eerste opdrachten binnen.
Een crêperie met een badkamer op de eerste etage
De mozaïeken van Isodere Odorico zijn te vinden in tal van openbare en particuliere gebouwen in Rennes en ver daarbuiten. Let maar eens goed op als je ergens een winkel of café binnenstapt. Ligt er mozaïek op de vloer of is een wand er mee belegd? Dan is het zonder twijfel van de Odorico's. Wat hun werk zo uniek maakte waren de bijzondere vormen en vooral de kleuren waarmee gewerkt werd.
Op de plaats waar de familie begon en hun werkplaatsen hadden lieten ze een huis bouwen waarin ze mozaïekwerk aanbrachten en het ook als een soort showroom konden gebruiken. Dat pand kun je nog steeds bewonderen in de rue Joseph Sauveur. De gevell is al indrukwekkend maar zodra je deur opent stap je tegenwoordig de Crêperie Bretone (Italiaans voor Bretagne) in waar je niet weet wat je ziet.
De vloeren, de muren, de trappen en op de etage... de badkamer zijn allemaal even indrukwekkend. Je kunt het met eigen ogen bekijken want het Maison Odorico is sinds een paar jaar een bijzondere crêperie met een buitenterras achter het pand en zelfs een rooftop. Marian bestelde een klassieke crepe au beurre et sucre die ze nog eens bestelde omdat deze super lekker was. Ik at een bijzonder lekkere galette met Jambon de Serrano want het moet natuurlijk wel een beetje Italiaans blijven. Samen met 3 drankjes rekende ik net geen € 30 euro af en mijn galette kostte alleen al € 15. Lijkt veel voor een galette maar het was een complete maaltijd. Kortom ondanks de unieke plek zijn de prijzen zoals deze in een crêperie horen te zijn. De bijzondere omgeving en vriendelijke en attente personeel maken het tot een bijzondere plek en krijg je er gratis bij. Wij zaten op de begane grond en toen ik vroeg of ik het hele pand mocht bekijken was dat geen enkel probleem. Toen wij de trap opliepen naar de eerste verdieping kwamen wij in een... heuse badkamer. Zo mooi!
Heb jij wel eens een crêpe gegeten in een meer dan 80 jaar oud pand dat gewoon een museum is?
Regiogids Bretagne
In november 2024 verschijnt de nieuwe Regiogids Bretagne. Daarin kom je nog veel meer te weten over de mooie hoofdstad Rennes, Maar ook alles over wandelen en fietsen in Bretagne en natuurlijk staan er weer unieke fietsroutes en roadtrips in. Verder kom je meer te weten over de lekkernijen en markten van Bretagne. Alle informatie over het boek plus de inleiding in het eerste hoofdstuk vind je hier. Of luister naar de podcast met de tekst van de inleiding in het boek.
Podcast: Download (9.1MB)
Abonneer RSS