Cimetière du Père-Lachaise in Parijs is de oudste begraafplaats van de stad. Maar waarom ga je in hemelsnaam tijdens een stedentrip Parijs naar een begraafplaats? Als ik in Parijs ben moet ik er toch altijd even naar toe. De laatste keer dat ik er was had ik een bijzondere ontmoeting met Vivant Deron. Luister naar deze bijzondere podcast voor het verhaal van Lola. Je hoort ook waarom er dankzij Vivant miljoenen mensen naar Parijs gaan.
Waarom is Cimetière du Père-Lachaise zo bijzonder?
Als je mijn blogs over Frankrijk volgt dan weet je ook dat ik regelmatig naar Parijs ga. Gewoon voor de lol, voor research voor nieuwe verhalen of om onze zoon te bezoeken die al vele jaren in Parijs woont. Hij werkt in de bijzondere wijnwinkel Le Sourire au pied de l'échelle die op nummer 106 ligt in de Rue de la Roquette. Dat is op een steenworp van de Bastille en de supergezellige wijk Charonne.
Laatst was ik er weer en na een lekker glas wijn besloot ik om weer eens naar de begraafplaats Père-Lachaise te gaan. Dat is vanaf nummer 106 in de Rue de la Roquette slechts een kwestie van de straat helemaal aflopen tot aan de Boulevard de Ménilmontant je komt dan vlakbij Métro Père-Lachaise. De ingang van de begraafplaats zie je aan de overkant, een klein beetje naar links.
Ik ben al vaker op Cimetière du Père-Lachaise geweest maar om nu te zeggen dat ik deze op mijn duimpje ken gaat echt te ver. De oppervlakte is maar liefst 44 hectare. Er staan ruim 5300 honderd bomen en terwijl ik dit schrijf circa 69.000 grafzerken. De ligging op de heuvel met de fraaie naam Champ-l'Évêque is prachtig en in elk seizoen is het een bijzondere plek. Dat klinkt misschien een beetje vreemd voor een begraafplaats maar Père-Lachaise is meer dan dat. Ooit lag het terrein buiten de stadsmuren van Parijs waar in 1430 een buitenhuis met landgoed stond. In de 17e eeuw werd dit betrokken door een jezuïtenorde die er een rusthuis van maakten. De beroemdste bewoner leefde er 30 jaar en was de persoonlijke biechtvader van Lodewijk de 14e. De priester heette François d'Aix de La Chaise
Toen in 1801 drie heuvels in Parijs als begraafplaats werden aangemerkt moest er natuurlijk een naam bedacht worden en zo werd het Père Lachaise. Genoemd dus naar de priester. De andere "heuvel begraafplaatsen" waren trouwens Montmartre en Montparnasse.
Wie liggen er op Cimetière du Père-Lachaise
Cimetière du Père-Lachaise werd aangelegd op circa 18 hectare in de vorm van een Engelse tuin. Kosten nog moeite werden bespaard voor de aanleg maar er werd bijna niemand begraven. Wie wilde er nou begraven worden buiten de stadsmuren? Dat was toch alleen maar voor het gepeupel? Acht jaar na de opening waren er ongeveer 800 graven. Die hadden een zee van ruimte maar dat was nooit de bedoeling en er lagen alleen wat arme sloebers uit de omgeving.
Er moest dus een plan worden bedacht en dat bleek een geniale oplossing. Maar daarvoor moesten wel de stoffelijke resten van vier beroemde Fransen verplaatst worden en opnieuw worden begraven en dat werden:
Pas nadat dit viertal op Cimetière du Père-Lachaise waren begraven ging het voortvarend en wilde iedereen er wel de laatste rustplaats hebben. Nu is het dé plek om op zoek te gaan graven van bekende schrijvers, zangers en zangeressen, maar ook beroemde wetenschappers, staatsmannen, kunstenaars en componisten. Dit zijn een paar beroemde namen:
- Karel Appel, de Nederlandse kunstschilder
- Honoré de Balzac, schrijver
- Gilbert Bécaud, Yves Montand, Georges Moustaki (zangers)
- Maria Callas, de bereoemde operazangeres werd er gecrmeerd en heeft alleen een gedenkplaat
- Fréderic Chopin, de componist
- Joseph-Ignace Guillotin, arts/politicus en... de uitvinder van de guillotine.
- Georges-Eugène Haussmann, stadsarchitect (o.a. Parijs)
- Jim Morrison, zanger The Doors
- Édith Piaf, chansonnière
- Edmond James de Rothschild, Duitse bankier
- Gerard van Spaendonck, Nederlandse schilder
- Oscar Wilde, de Ierse schrijver
Wil je meer namen? Kijk dan even op de website van Père-Lachaise waar je nog veel meer informatie kunt vinden over beroemde namen en hun achtergronden.
Lola
Zodra ik op Cimetière du Père-Lachaise kom bekruipt mij altijd een raar gevoel. Zoiets van: "oké ik loop nu op een begraafplaats. Maar wat is het hier zo bijzonder?" Maar als de bomen in het groen staan en planten bloeien dan is het alsof je in de gigantische beeldentuin van een mooi park loopt. Ik weet ook nooit precies wie waar ligt en wie er allemaal liggen. De bekende namen zoals in het lijstje hierboven heb ik inmiddels natuurlijk allemaal wel een keer ontmoet.
De laatste keer kwam ik echter iets tegen waar de koude rillingen van over mijn rug liepen. Dat is het graf van Lola. Lola was een jong vrouw van 28 in de bloei van haar leven. Zij hield van muziek, zang en dans en ook een lekker Belgisch biertje ging er in haar favoriete kroeg graag in. Na haar overlijden schreef haar vader een gedicht over haar en zei hij over zijn dochter onder meer:
Lola... je hield van boeken, bioscoop, tekenen, reizen, rock, dans, kinderen, Billy the Cat, citroentaart, Belgisch bier, brunchen in de Belgische Bouillon, zingen terwijl je ukulele speelt, roller derby , je vrienden, je moeder, je vader, je broers, je vriendje, je vriendinnen, kussen, vrijen. Je hield van het leven.
Bataclan
Lola werd op 13 november 2015 vermoord toen zij van haar leven aan het genieten was in de Bataclan waar samen met haar nog veel meer jonge mensen het leven lieten. Ik kwam toevallig langs haar graf en werd geraakt door de foto van haar. Zo jong en zo mooi. Waarom? Ik bleef staan en dacht aan Lola die ik nooit gekend heb. Maar ook aan de avond van 13 november 2015 toen ik gekluisterd zat aan radio, tv en internet. Die avond werd Parijs het slagveld van terroristen die niet alleen bij de concertaal Bataclan toesloegen. Onze zoon woonde toen ook al in Parijs en vlakbij een van de terrassen waar ook tientallen slachtoffers vielen. Een avond die ik nooit meer zal vergeten en voor mij is Lola nu een bijzondere herinnering aan de bizarre gebeurtenissen in 2015.
Ik zal haar zeker nog eens gaan bezoeken in division 62 van cimetière du Père-Lachaise.
Bijzondere ontmoeting op Cimetière du Père-Lachaise
Dezelfde keer dat ik voor het eerst langs Lola kwam wilde ik nog eens naar het graf van Jim Morrison, de zanger van The Doors. Een favoriete band uit mijn jeugd. Nog steeds heb ik hun elpees. Ik verliep mij echter en verdwaalde bijna in de wirwar van straatjes en paden.
Opeens stond hij er. Statig voor zich uitkijkend met een rode roos in zijn hand. "Huh... wie ben jij". Het immense beeld had zijn naam op het voetstuk: Vivant Denon. Ik maakte een paar foto's van hem waar hij geen bezwaar tegen maakte. In tegendeel hij bleef letterlijk en figuurlijk doodstil zitten waardoor ik wat kon experimenteren met mijn iPhone11 Pro.
Ik had geen idee wie ik voor mij had en besloot ooit een keer een blog over hem te schrijven als ik wat meer van het te weten zou kunnen komen. Nou... en dat is gelukt!
Vivant Denon heet eigenlijk Dominique Vivant, Baron de Denon en kwam uit Chalon-sur-Saone. Hij werd voor zijn tijd best oud en stierf in 1825 op 78 jarige leeftijd in Parijs. In de tussenliggende tijd heeft hij volgens mij alles uit zijn leven geperst wat er maar in zat. En het gekke is dat de meeste mensen helemaal niet weten wat Vivant teweeg heeft gebracht.
Vivant Denon en Musée Napoleon of Louvre?
Vivant Denon was een schrijver, kunstenaar en diplomaat. Maar vooral ook een archeoloog en razend nieuwsgierig. Vinant werd zelfs vriendjes met koning Lodewijk de Vijftiende. Vanaf 1774 was hij regelmatig buiten Frankrijk te vinden. Zo was hij ambassadeur in Zweden, werkte in Zwitserland, Italië maar ging tijdens de revolutie in Frankrijk terug naar Parijs. Daar ging hij zonder vrees op bezoek bij de Robespierre (de man die velen naar de guillotine liet veroordelen die hem niet zinden).
Hij reisde vervolgens in 1798 met een zekere generaal Napoleon Bonaparte naar Egypte en dat was er waarschijnlijk de oorzaak van dat, de kleine man met de steekmuts en zijn hand tussen de knopen van zijn jas, hem benoemde tot de allereerste directeur van het Musée Napoleon.
Dat museum werd onderbracht in leegstaande gebouwen van.... het Louvre. Vivant bleek een bijzondere neus voor topkunst te hebben en legde de basis voor wat nu het Louvre is. Maar dat is niet zonder slag of stoot gegaan want toe Napoleon bij Waterloo zijn laatste slag verloor werd uit heel Europa de kunst teruggeeist die Nappie en Vivant elders in Europa geroofd hadden.
Maar tijdens het directeurschap van Vivant Denon werden in Musée Napoleon technieken bedacht en ontwikkeld om kunst te restaureren. In het Louvre is nog steeds het Centre Dominique-Vivant Denon gevestigd waar professionals en onderzoekers research kunnen doen en waar regelmatig speciale programma's zijn te volgen die bekend staan als Les Vendredis Dominque-Vivant Denon.
Dus nu weet je aan wie je het te danken hebt waarom je bij het Louvre zo lang in de rij moet staan voor je naar binnen kunt: Vivant Denon!
Na de Bataclan, Il nous reste les mots
Twee vaders, Lola, Sammy en de Bataclan
Lola Salines werd op 13 november 2015 vermoord in de Bataclan door terroristen. Éen van hen was Sammy, de zoon van Azdyne Amimour. De vader dus van de mogelijke moordenaar van Lola. Beide vaders verloren hun kind in de Bataclan want Sammy (ook 28) werd door een politiecommissaris doodgeschoten. Georges Salines en Azdyne Amimour ontmoetten elkaar voor het eerst in februari 2017 in een café op de Place de la Bastille, op initiatief van Azdyne Amimour. Na deze ontmoeting spraken de twee elkaar regelmatig en bracht hen dichter bij elkaar: "Il nous reste les mots.
Er resten alleen nog woorden|. Met dit boek proberen zij elkaar te begrijpen en haat te voorkomen. Wil je dit bijzondere boek met de ervaringen van beide vaders en hun bijzondere ontmoeting lezen? Het is bij Bol.com te bestellen. In het Nederlands heet het boek Na de Bataclan. Een indrukwekkend verhaal van 2 vaders die ongewild het lot trof en tot elkaar bracht. Je bestelt het hier.
