15 april 2019 keek de wereld ademloos naar de in brand staande Cathédrale Notre Dame de Paris. Een bijzondere plek in het hart van Parijs werd door de vlammen gegrepen. In dit blog deel ik je mijn herinneringen aan deze bijzondere plek in Parijs en nog iets....
In 2019 stond de Notre Dame in de brand
Het is 15 april 2019 en het begin van de avond. Ik ben thuis in Nederland als er rond 19:00 uur een geluid klinkt in mijn rechterbroekzak. Ik pak mijn telefoon en zie een bericht dat volgens mij niet waar kan zijn. Het is afkomstig van de Franse krant Le Figaro. Even later volgt er nog een bericht. Deze keer van de krant Le Monde.
Sinds de aanslagen in Parijs van november 2015 had ik mij aangemeld voor pushberichten van deze kranten omdat onze zoon in Parijs woont. Zo heb ik altijd heel snel toegang tot nieuws uit Frankrijk en Parijs als er iets gebeurt dat ik persé wil weten.
Ik kon mijn ogen niet geloven maar het stond er echt: Incendie de la cathédrale Notre-Dame de Paris (Brand in de Notre Dame in Parijs). Tien minuten eerder bleek er volgens de berichten een brandmelding te zijn geweest en al snel sloegen de vlammen door het dak. Ik zocht via het internet naar de zender BFM TV omdat deze altijd heel snel ter plekke is als er in Parijs iets gebeurt en dan live via internet uitzendt.
Vervolgens heb ik met ongeloof zitten te kijken naar de brand die alleen maar erger en erger werd. Als je zag hoe de vlammen het dak in lichterlaaie zette kon ik mij al na een halfuur niet meer voorstellen dat er nog iets te redden viel. Volgens mij heb ik zittend op de bank met tranen in mijn ogen ook nog diverse keren geroepen: "Waarom spuit de brandweer niet op het dak? Er is toch water genoeg in de Seine?". Maar de helden van de Parijse brandweer waren op dat moment met gevaar voor eigen leven druk in de weer om de kunstschatten proberen veilig te stellen.
Het instorten van de door de vlammen verteerde toren op het middenschip staat voor eens en voor altijd op mijn netvlies gegrift. Net als de Parijzenaren die aan de oevers van de Seine stonden te bidden voor hun Notre Dame.
Nu een jaar later moest ik weer aan die bizarre avond denken.
Herinneringen aan de Notre Dame de Paris
De plek van de Notre Dame de Paris zal voorlopig niet meer dezelfde zijn. Er is in eerste instantie gewerkt aan het opruimen van de puinhopen en nu speelt de discussie over de herbouw en restauratie. Voor mij is de Notre Dame de Paris altijd een centraal punt geweest in veel van mijn wandelingen in de stad.
Als het lekker weer was vond ik het altijd heerlijk om in het parkje tussen het Île-Saint-Louis en de Notre Dame. Het Square Jean XXIII was een plek waar je in 2008 al gratis WIFI van de stad Parijs had en als het warm en zonnig was dan zat je er heerlijk in de schaduw van de bomen. Ik kwam er ook graag om op een van de vele banken samen met Marian tussen de middag een sandwich op te peuzelen. Dit plekje achter de Notre Dame was overigens meestal een oase van rust omdat de toeristen zich vooral op het plein voor de Kathedraal bevonden.
Ik kan mij trouwens niet meer precies herinneren wanneer ik voor het eerst in de Notre Dame de Paris ben geweest. Maar dat ik er, als het er niet te druk was, altijd even naar binnen ging dat staat als een paal boven water. De prachtige roosvensters in het middenschip, daar kon ik naar blijven kijken. Telkens zag je weer iets anders. En als buiten de zon achter een wolk verdween veranderde de intensiteit van het licht meteen.
De rijke historie van de Notre Dame de Paris
Over de Notre Dame de Paris zijn vele verhalen bekend. Natuurlijk dat van de klokkeluider van de Notre Dame. Maar ook waar gebeurde verhalen. Een daar van heeft altijd indruk op mij gemaakt. Net zoals de Notre Dame zelf trouwens.
Toen Parijs in de Tweede Wereldoorlog bezet was door de Duitsers en in 1944 vanuit Normandië de bevrijding door de geallieerden en de Fransen begon, waren er nog altijd Duitsers inde stad. Op 24 augustus 1944 bereikten de eerste bevrijders het plein voor het Hotel de Ville in Parijs. Twee dagen later zou Generaal de Gaulle te voet van de Arc de Triomphe naar de Notre Dame gaan. Dit bericht ging als een lopend vuurtje door Parijs en uiteindelijk hebben er misschien wel 2 miljoen mensen langs de route gestaan om "hun Generaal" in de bevrijdde stad te verwelkomen.
Dit was allemaal niet van risico's ontbloot want de Duitsers beschikten nog over scherpschutters en vliegtuigen zouden Parijs nog kunnen bombarderen. De aankomst van de Gaulle bij de Notre Dame moet indrukwekkend zijn geweest. Maar... toen hij door het grote middenportaal naar binnen liep klonken er geweerschoten. Mensen duiken plat op de grond en onder de banken in de Kathedraal. De Gaulle bleef onverstoord doorlopen en wonder boven wonder bleef hij ongedeerd. Zijn moedige gedrag liet de aanwezigen ook een beetje tot rust komen. De dienst begon maar de Gaulle besloot iets later om deze toch te stoppen omdat het te gevaarlijk voor de aanwezigen en de massa buiten de Notre Dame werd.
Diezelfde dag wordt een deel van Parijs alsnog door de Duitsers gebombardeerd en vallen er toch nog duizenden doden en gewonden. In onderstaande video kun je de indrukwekkende beelden van de Gaulle zien en wat er bij de Notre Dame gebeurde. (Let op! De beelden aan het eind kunnen als schokkend worden ervaren).
Notre Dame, de ziel van Parijs
Dit indukwekkende verhaal en nog veel meer over de geschiedenis van de Notre Dame kun je lezen in een fantastisch boek. Het is geschreven door Agnès Poirier die de geschiedenis van de Notre Dame vanaf 1163, toen de eerste steen werd gelegd, tot de plannen voor de reconstructie en herbouw heeft onderzocht.
Het resultaat is een bijzonder boek dat prettig leest en je alles vertelt over één van de meest bijzondere kathedralen ter wereld. Het ISBN nummer is 9789000372607 en je kunt het hier online bestellen of het bij je lokale boekhandel kopen.