Stedentrip Lyon en de files bij Lyon vermijden?

Toen ik de Regiogids Zuidoost-Frankrijk aan het schrijven was besloot ik om er een supertip in te schrijven om de files bij Lyon te vermijden en tegelijkertijd een tip te geven om zonder stress Lyon te bezoeken. Hoe dat kan? Dat lees je in hoofdstuk twee van het boek. Ik had zelfs al 2400 woorden geschreven hoe je Lyon het best kunt bezoeken om op een dag alles van deze fraaie stad te zien. Echter toen het manuscript van het boek klaar was bleek het veel te lang te zijn. Er moesten woorden geschrapt worden. Uiteindelijk viel het hoofdstuk over Lyon uit de boot maar het zou doodzonde zijn om niets te doen met het hele verhaal en daarom kun je het nu hier lezen.

Lyon is namelijk een verrassende stad en ik vertel je graag alles over bouchons, traboules en les murs peints en wat dat allemaal zijn? Daar kom je vanzelf achter als je verder leest.

Een mooi alternatief om Lyon te bezoeken

In de Regiogids Zuidoost-Frankrijk kun je dus lezen hoe je de files bij Lyon kunt vermijden door richting de Provence of Côte-d'Azur linksom Lyon een stuk binnendoor naar het zuiden te rijden. In het boek kun je lezen hoe ik na Mâcon de autoroute verliet en linksaf naar Bourg-en-Bresse reed om uiteindelijk in het plaatsje Villars-les-Dombes terecht tekomen. Midden in een streek die het land van de duizend meren wordt genoemd en ideaal is voor prachtige fietstochten en als je natuur- of vogelliefhebber bent dan kun je in die streek je hart ophalen. Het leuke aan Villars-les-Dombes is ook dat het niet ver van Lyon ligt en een treinstation met een uitstekende verbinding naar deze fraaie stad heeft.

Villars-les-Dombes is dus niet alleen leuk voor een fietsvakantie of om er te wandelen maar je kunt het dorp ook voortreffelijk als uitvalsbasis gebruiken om de stad Lyon te bezoeken. Je zit er op ongeveer dertig kilometer van het centrum van Lyon en als je slim bent laat je de auto lekker staan.

Laat de auto staan en ga met de trein naar Lyon

Op het station van het dorp stopt in de ochtend vanaf kwart voor zes elk half uur een trein naar Lyon. Vanaf 10 uur gaat de trein per uur. De treinrit naar Lyon duurt ongeveer 40 minuten en daar kun je met de auto niet tegenop. Je hebt ook geen enkel probleem om de drukke binnenstad in te komen en je hoeft niet te zoeken naar een geschikte en betaalbare parkeerplaats. Onderweg geniet je tijdens de reis van het glooiende landschap dat aan je voorbij trekt en Lyon is gewoon een must om te zien!  

Dus als je zo dicht bij bent en Lyon nog niet eerder gezien hebt dan zou ik gewoon met de trein naar deze unieke stad gaan. Als je bijvoorbeeld de trein van ongeveer half negen neemt dan ben je drie kwartier later in Lyon. Kies je het station Lyon-Perrache als eindpunt dan zit je praktisch hartje stad en stap je uit op het mooie stuk tussen de Saône en de Rhône. Ga je toch liever met de auto? Zet je navigatiesysteem dan op Parking Indigo Lyon Bellecour je parkeert dan echt hartje stad. Wil je meer weten? Lees dan alles over Villars-les-Dombes en de mooie omgeving in hoofdstuk twee van de Regiogids Zuidoost-Frankrijk.

Start je ontdekkingstocht in Lyon op la Presqu’île

Lyon is een prachtige stad die vaak voorbij gereden wordt op weg naar Zuid-Frankrijk.

Maar dat is onterecht omdat je heel veel mist. Net als Parijs en Bordeaux moet je wat mij betreft gewoon eens in Lyon zijn geweest. Ik deel met alle plezier mijn ervaringen van een dag in Lyon en wie weet heb je er na het lezen zin in gekregen om deze mooie stad ook eens te bezoeken. Dwars door de stad lopen de rivieren de Saône en Rhône en daartussen ligt la Presqu’île. Vrij vertaald betekent het ‘bijna eiland’ en dat is het kloppende hart van Lyon met schitterende pleinen, luxe winkels en beroemde restaurants. 

Een van die prachtige pleinen is de Place Bellecour dat een prima plek als vertrekpunt is waar je ook het office du tourisme vindt. Ga daar absoluut naar binnen voor meer informatie en laat je uitgebreid informeren over de mogelijkheden om de stad te verkennen. Ben je een lekkerbek? Vraag dan naar Le Pass Gourmand waarmee je met een leuke wandeling kennis kunt maken met een aantal “lekkere plekjes” op het Presqu’île. Maar het aanbod in Lyon is zo enorm dat je misschien iets leuks over het hoofd ziet. Daarom is het misschien een goed idee om je vooraf te oriënteren op de website visiterlyon.com wat alle mogelijkheden zijn om deze prachtige stad te bezoeken. Vraag er in elk geval naar een plan de ville zodat je onderweg kunt zien waar je bent en nog naar toe wilt.

De traditionele keuken van Lyon: de bouchons

Menigeen associeert Lyon met de bouchons (files) op de autoroute. maar er zijn in de stad ook lekkere bouchons waar je graag voor in de rij gaat staan. Je vindt ze overal in de stad. Ik kreeg eens een tip om naar de Rue des Marronniers te gaan die pal achter de Place Bellecour ligt. Als het ergens vol zit en je hoort overwegend Frans gekwetter door de deur of op het terras dan geniet die plek onze voorkeur. We hoeven dan nog niet eens op de kaart te hebben gekeken, want meestal is het eten dan gewoon goed en ook nog betaalbaar. De gemiddelde Fransman kiest echt geen duur restaurant uit voor zijn dagelijkse lunch.

Wij lunchten er eens voortreffelijk bij L’Atelier d’Yvonne. Er was nog een tafeltje voor twee vrij en de vriendelijke ober baande zich een weg naar de voor ons bestemde plek. Een prima plaatsje midden in deze gezellige gelegenheid. Om ons heen zagen wij dat de opgemaakte borden er als kunstwerkjes uitzagen. De keuken is gebaseerd op de traditionele keuken van een bouchon maar dan net even wat verfijnder. 

Het ontstaan van de bouchons in Lyon

Een bouchon in Lyon kent trouwens een rijke traditie. Je vindt deze bouchons in Lyon door de hele stad verspreid. Vooral in de oude binnenstad vind je er veel en het is een absolute aanrader eens in een echte traditionele bouchon te eten. In de periode rond 1725 was Lyon een stad waar veel textiel werd gemaakt. En in dat jaar werd er een semi-automatisch weefgetouw gemaakt door… Basile Bouchon. Hij was als telg van een orgelbouwer bekend met techniek en maakte dus een weefgetouw. 

In de 17e en de 18e eeuw werkten er veel mensen in de textielindustrie van de stad. Het waren niet de rijkste inwoners van de stad en in de textielwijken ontstonden kleine café’s waar je een eenvoudige maaltijd kon nuttigen. Het waren eigenlijk een soort ‘bedrijfskantines’ voor de textielwerkers. De eethuizen waren herkenbaar aan een bundeltje bij elkaar gebonden stro die aan de gevel van de restaurantjes hingen. Die bundeltjes werden bouchon genoemd. Na verloop van tijd werden ook de restaurants bouchons genoemd en kwamen er vooral mensen uit de textielfabrieken eten.

Wat staat er op het menu van een Bouchon in Lyon?

De keuken van een bouchon is van oorsprong dus eenvoudig en in de prille beginperiode gebruikten de koks meestal varkensvlees en overblijfselen van vee (organen). Maar in de loop der tijden veranderde de kaart. In een bouchon eet je vooral verse lokale producten die van de markten van Lyon afkomstig zijn. Meestal krijg je bij het aperitief kleine stukjes gebakken varkensvet die gekruid zijn met zout, peper en azijn. De voorgerechten kunnen variëren van speciale worstjes uit Lyon, een salade Lyonnais met spekjes, croutons, gepocheerd ei en mosterddressing of bijvoorbeeld een rauwe steak tartare met frietjes. Boudin noir (bloedworst) en andouillette worden ook wel als voorgerecht geserveerd.  Als hoofdgerecht kunnen er verschillende gratins, gegratineerde gerechten, op de kaart staan maar ook lekkere stukken vlees zoals een bavette (rundvlees). maar ook bijvoorbeeld espadon (zwaardvis). Vaak zie je ook een coq au vin of een pot au feu met een kip of een haantje op de kaart staan. In de sauzen wordt vaak met morieljes gewerkt. Als typisch nagerecht is er tenslotte de bugnes de Lyon een soort kleine beignets.

Lekker eten is  synoniem met Lyon. In deze stad maakte chefkok Paul Bocuse furore en leidde hij talloze beroemde chefs op. Op de Place Bellecour staat École de Cuisine Gourmets van Bocuse waar nog steeds koks worden opgeleid. In Lyon is er voor elke beurs wel een leuke en vooral lekkere eetgelegenheid te vinden. À table!

De beroemde Les Murs Peints van Lyon

In Lyon moet je vooral goed om je heen kijken en regelmatig omhoog. Laat je verrassen door de schitterende kunstwerken op muren en gevels. Soms denk je wat is dat? Of wat gebeurt daar? Het zijn de prachtige Les Murs Peints (muurschilderingen) waar Lyon beroemd mee is geworden en zelfs internationaal erkenning als dé stad voor deze vorm van kunst. Sinds 1986 zijn er meer dan 100 muurschilderingen in de stad gemaakt. Je kunt met een gids een wandeling van ruim twee uur maken om de beroemdste te zien. Ik vroeg echter bij het office du tourisme of ze voor mij op de plattegrond de belangrijkste Les Murs Peints kon aankruisen en ging daarna samen met Marian op avontuur. Vanuit de Rue des Marronniers loop je zo naar de Rue de la République. Deze brede straat is de kern van het winkelgebied tussen de rivieren Saône en Rhône. Alle grote winkelketens zijn hier terug te vinden maar ook veel luxe speciaalzaken hebben hier hun plek. Als je op zoek bent naar exclusieve mode, of gewoon bijzondere etalages wilt zien, dan zijn de straten tussen Place Bellecour en Place des Jacobins een aanrader. Hier tref je exclusieve en bekende Franse en buitenlandse modemerken aan.  

Een gigantisch fontein op de Place des Terreaux in Lyon.

Al slenterend kom je vanzelf bij de Place des Cordeliers, een geliefde plek bij de inwoners van Lyon. Ga ook zeker naar de Place de la Comédie waar de Opéra de Lyon ligt. Je zit dan vlakbij de Place des Terreaux en dat is een fraai plein met terrassen en het stadhuis van Lyon. Het plein is nog om een andere reden bijzonder want er staat een fontein van Bartholdi met paarden van een enorme afmeting die zo goed als zeker indruk op je zal maken. Kijk er wel uit want op verschillende plekken schieten waterstralen uit de grond. Fascinerend om even naar te kijken terwijl een speelse hond de waterstralen met zijn poot wil wegdrukken maar dit niet lukt en drijfnat wordt.

Iets verder kun je dan de Rue de la Platière in waar je een pand ziet met op de muur een panter die over de vensterbanken lijkt te lopen. Het is een van de muurschilderingen waarom Lyon bekend staat. Dat is nog maar een voorproefje. want iets verder, vlakbij de Saône ligt een ook prachtig beschilderd pand. Van afstand is het net echt maar zodra je dichterbij komt blijkt het een waar kunstwerk te zijn, waar complete winkeltjes en reclames op zijn geschilderd. En zo zijn er dus nog veel meer gevels in Lyon die ware kunstwerken zijn. Soms hoef je ze niet te zoeken want zodra je veel mensen foto’s ziet maken weet je bijna zeker dat je bij een andere Mur Peint bent aangekomen. Maar… er valt nog meer in de stad te beleven en daarvoor moet je aan de andere kant van de Saône zijn.

Ontdek de charmes van vieux Lyon

Als je bij de Saône bent aangekomen kunt je via de Passerelle St.Vincent naar vieux Lyon. Dit stadsdeel is maar op één manier te bezoeken. Kris kras door de oude straatjes slenteren en je onderdompelen in de fantastische sfeer die er hangt. De oude stad is onderaan de heuvel Fourvière gebouwd waar bovenop ooit door een Romeinse luitenant een nederzetting werd gesticht. In de vierde eeuw verlieten de inwoners de heuvel om er aan de voet een nieuwe nederzetting te stichten en die ontwikkelde zich tot wat vieux Lyon nu is.

In de middeleeuwen vonden hier belangrijke markten plaats en ontstond er het eerste geldwisselcentrum van Frankrijk. Bankiers lieten er indrukwekkende panden bouwen. Zijdeateliers zorgden voor een verdere toename van de welvaart in de stad. Maar in de achttiende eeuw kreeg de stad met economische problemen en overbevolking te maken en na de Franse revolutie trokken de welgestelden weg uit Lyon en verpauperde de stad. Pas begin jaren zestig kreeg men in de gaten dat het erfgoed van de stad gevaar liep en in 1964 werd Vieux Lyon een beschermd stadsdeel en werd het herstel van de oude luister ingezet. Gevolg is dat er op vele hectaren een fantastische oude binnenstad bewaard is gebleven die ik op nog maar weinig plekken in Frankrijk gezien. Sarlat in de Dordogne is zo’n plaats, maar dan vele malen kleiner. Hier loop je eigenlijk in een gigantisch openluchtmuseum.

Trek eens een deur open en ontdek de traboules van Lyon!

Het leuke van oud Lyon is dat het zo verrassend is. Als je het niet weet kom je er ook niet achter, tot iemand je er op attent maakt om gewoon eens een deur open te duwen in één van de smalle straten. Je ontdekt verrassende binnenplaatsen van eeuwenoude panden. Soms kom je in een overdekte steeg en aan de andere kant door een volgende deur open te duwen sta je weer ergens midden in een andere straat. Deze traboules (doorgangen) vind je vooral in de Rue St Georges, Rue St. Jean en de Rue du Doyenné. Maar er zijn er nog meer. In deze straten kom je ook via de traboules op verrassende plekjes en prachtige binnenplaatsen.

De let er ook op de bijzondere puien van de winkels. Er zijn veel speciaalzaken en natuurlijk ook weer restaurants. Want een Franse wijk zonder eten of drinken is geen Franse wijk. De Boulangerie du Palais heeft niet alleen lekker brood maar ook prachtige gebrandschilderde ramen en aan al dat moois komt maar geen eind. Zoals de Cathédrale Saint-Jean-Baptiste waar je een bijzondere astronomische klok uit de veertiende eeuw kunt zien. Naast de tijd geeft deze ook de datum en stand van de maan, zon en aarde weer maar ook de sterren aan de hemel boven Lyon.

Wat is het hoogtepunt van Lyon?

Wil je Lyon vanaf grote hoogte zien? Dan kun je vlakbij de kathedraal de klim maken naar de Basilique Notre-Dame de Fourvière die bovenop de heuvel ligt. Vanaf de Place Saint-Jean ga je naar de Rue du Boeuf, een van de meest sfeervolle straten van het oude Lyon. Niet veel later sta je dan bij de Montée du Gourguillon en daar begint de klim van meer dan honderd treden en als je denkt dat je bovenop bent kom je tot de ontdekking dat je nog eens flink verder moet klimmen. Uiteindelijk kom je dan door de Jardins du Rosaire, om vervolgens bovenop de heuvel Fourvière te komen. De beloning ligt op de top en hier kun je letterlijk en figuurlijk van een hoogtepunt in Lyon genieten.

Je kunt natuurlijk ook simpel naar grote hoogte stijgen, maar dan moet je een kaartje kopen voor de Funiculaire Fourvière want dan kun je met een bijzondere kabelbaan omhoog. Eenmaal bij de basiliek moet je echt naar binnengaan. De indruk vond ik verpletterend. De vloeren, de wanden, de plafonds, ze zijn allemaal ingelegd met mozaïekstukjes in de meest fantastische patronen. In tegenstelling tot veel wandschilderingen in Franse kerken bestaat hier alles uit mozaïek. Buiten kun je genieten van een fenomenaal uitzicht over de stad Lyon. Het uitzicht is werkelijk magistraal. Je krijgt hier een prima indruk van de omvang van de stad die na Parijs de grootste van Frankrijk is.

Als je bent uitgekeken kun je dezelfde weg terug en via de Passerelle St.Georges naar de overkant van de Saône. Wil je nog een leuk stukje stad zien? Wandel dan langs de rivier tot aan de Pont Alphonse Juin en ga daarna rechtsaf en meteen de eerste straat rechts. Je loopt dan in de Rue Mercière en dat is misschien wel een van de lekkerste straatjes van Lyon. Dus wil je nog wat lekkers voordat je aan het eind van de straat bij de Place Bellecour of gare Lyon-Perrache komt? Dan is dit je kans om nog nog even van de lekkere kant van Lyon te genieten.