Als je mijn blogs en verhalen op Instagram en Facebook volgt weet je vast wel dat ik graag door de Franse wijngaarden wandel of fiets en het regelmatig over de caviste in Parijs heb. Toeval?...
Waarom stak de wijnboer een druif in zijn mond?
Ik fietste medio september door de wijngaarden bij Bourgueil en toen er iets gebeurde wat je waarschijnlijk maar één keer in je leven meemaakt. Teer wijl je verder leest probeer dan eens het volgende voor je te zien: een wijngaard met een smalle weg waar je lekker aan het fietsen bent. Zie je het voor je? Je hoort achter je wat gepruttel en wordt ingehaald door een oude grijze Deux Chevaux Vapeur (2CV) die iets verderop stopt. De deur zwaait open en er komt eerst een gelaarsde voet aan een blauwe overallpijp naar buiten, gevolgd door de rest van een oude wijnboertje, ja echt met een alpinopet op en vermoedelijk nog met zijn eerste auto.
Hij verdwijnt in de wijngaard kijkt vol passie en liefde naar de druiven en plukt een druif van een grote tros, stopt deze in zijn mond en proeft alsof hij een slok wijn genomen heeft. Terwijl hij tevreden terugloopt richting zijn twee paardenkrachten, spuugt hij de druif uit en ziet hij mij staan. Ik vraag hem wanneer hij denkt de druiven te gaan plukken. "Deux semaines monsieur, fin septembre, peut-être début octobre monsieur". Het is mijn favoriete periode in de vallei van de Loire en dit soort ontmoetingen waren voor mij de aanleiding om een boek over de vallei van de Loire te schrijven.
Het is slechts een van de vele ontmoetingen die mij blijkbaar altijd overkomen. Maar mijn ervaring is in elk geval dat als je niet vraagt je ook geen antwoord krijgt. Als je gewoon de basis van de Franse taal een beetje kent kom je al een heel eind. Ik had ook maar een drie voor Frans op mijn eindexamen (daarover lees je alles in het boek "Ontdek het andere Frankrijk".
Werk in uitvoering bij Le Clos Windsbuhl
Aan de andere kant van Frankrijk, in de Elzas, worden ook voortreffelijke wijnen gemaakt.
Ik was in oktober 2022 voor de Regiogids Noordoost-Frankrijk in de Elzas en wandelde in de wijngaarden tussen Hunawihr en Riquewihr toen ik vlak langs het pad dit blauwe kledingstuk zag hangen. Het was warm en aan de andere kant werd hard gewerkt. Ik hoorde het klikken van een automatische schaar waarmee druiventrossen werd geknipt. Men was er bezig met de druivenpluk en nieuwsgierig liep ik even verder en zag twee mannen druk aan het werk. Toen ze mij zagen stopten ze en vroegen gekscherend of ik kwam helpen. Dat leek mij wel leuk maar ik had een afspraak in Riquewihr dus dat aanbod moest ik helaas afslaan. Ik vroeg ze wel waar ze nu precies mee bezig waren want de meeste wijngaarden waren in de Elzas begin oktober al geplukt.
Nou dat was snel duidelijk: Vendanges Tardives, het is de late oogst van druiven die extra lang gerijpt zijn. Deze druiven bezitten extra veel suikers en zitten bomvol smaak. Daardoor ontstaan er zoete wijnen die vaak heerlijk zijn als aperitief maar vooral veel gedronken worden bij een dessert. De wijngaarden van Le Clos Windsbuhl liggen op de heuvels bij Hunawihr, op ongeveer 15 km van Colmar, met een fraai uitzicht op de oude versterkte kerk van Sainte-Hune. De ligging van de wijngaard is van zuid naar zuid-oost.
De druiiven worden geselecteerd en met de hand geplukt
De heuvel van Windsbuhl heeft een steile helling en op een, voor de Elzas grote hoogte van ongeveer 350 meter, wordt hier met de hand geplukt. De mannen vertelden mij dat deze wijngaard normaal gesproken altijd één van de laatste is waar geplukt wordt. Naast Riesling en Gewürtztraminer staat er ook Pinot Gris en die laatste is voor de late pluk (Vendanges Tardive) uitermate geschikt. Als je de druiven ziet hangen dan maken de meesten tegen de pluk een trieste indruk maar wat zijn die wijnen lekker! Natuurlijk vroeg ik hoe de druiven het warme jaar 2022 hadden doorstaan en zij waren unaniem van mening dat het warme jaar 2022 in deze streek voortreffelijke wijnen zal voortbrengen. Of dat zo is, dat zal over een paar jaar pas blijken als de wijn na rusten op vaten en stalen cuves uiteindelijk in de fles terecht komt en te koop is. Maar daarover kunnen de wijnboeren in de streek je alles vertellen. Ook de caviste uit Parijs zal er zijn mening over hebben. Feit is dat hij in de Regiogids Noordoost-Frankrijk zijn tips geeft met goede wijndomeinen in de Elzas. En als je die richting uit wilt gaan, begin november is ook een topmaand om de Elzas te bezoek. De bossen en wijnranken kleuren van licht geel tot scharlaken rood. Een ervaring die je absoluut eens moet meemaken. De Elzas op zijn mooist!
Wie is toch die caviste in Parijs?
Die vraag krijg ik steeds vaker. In mijn blogs over Frankrijk en wijn, mijn boeken, de podcasts en in posts op social media komt regelmatig de opmerking voorbij dat de tips over wijn en wijnboeren van de caviste in Parijs zijn.
Allereerst wat is nu eigenlijk een caviste? Wijnwinkels in Frankrijk worden meestal een cave (kelder) genoemd. En degene die in een wijnwinkel de klanten adviseert is een caviste. Dat is niet zomaar iemand want een caviste heeft een uitstekende opleiding gehad en weet alles van wijn, maar ook van andere dranken die in de winkel verkocht worden.
Een caviste is niet zo maar een wijnverkoper, nee, een caviste is een wijnadviseur die zijn of haar klant uitstekend kan helpen aan een perfecte fles wijn voor elke gelegenheid. In een restaurant is de sommelier de man of vrouw die je door vragen te stellen helpt aan het perfecte glas wijn. Ook kun je er naartoe als je wijn zoekt voor een speciaal etentje. In een Franse wijnwinkel is het dus de caviste die je helpt met je keuze. Een goede caviste weet ook wat de voorkeuren van vaste klanten zijn. Maar ook als je voor het eerst binnenstapt en een wijn wilt kopen kun je het best meteen er bij vertellen waar de wijn voor is. Voor jezelf? Bij het aperitief , diner of dessert? Of juist als cadeau? Een goede caviste zal je dan bestoken met vragen om zijn beste advies te kunnen geven.
Concours le Meilleur Caviste de France
Maar wie is dan die caviste uit Parijs? Dat is onze zoon Jordi die mij op 18-jarige leeftijd vroeg of ik hem naar Chablis kon brengen waar hij na een half jaar stage liep bij Domaine Long-Depaquit volgde en bij datzelfde bedrijf daarna een baan had geregeld. Ook werkte hij nog een aantal jaren bij Domaine Laroche in de tijd dat het nog eigendom was van de bijzondere Michel Laroche. Hij durfde het als eerste in Frankrijk aan om grand cru wijnen met een schroefdop te verkopen.
Jordi woont en werkt sinds zijn stage in Frankrijk en sinds langere tijd hij in Parijs. Daar werkte hij eerst voor de keten Le Repaire de Bacchus, een keten wijnwinkels in Parijs. Een restauranthouder in Parijs benaderde hen om met hem de bijzondere wijnwinkel Le Sourire au pied de l'échelle op te zetten. Deze unieke wijnwinkel vind je op nummer 106 aan de Rue de la Roquette (tussen de Bastille en begraafplaats Père la Chaise) in het elfde arrondissement van Parijs. Hij is er zelf altijd van woensdag tot en met zaterdag. Voor echte wijnliefhebbers geeft hij er op de woensdagen na sluitingstijd een bijzondere wijnproeverij/wijn workshop.
Elke twee jaar is er in Frankrijk een concours waar de beste caviste van Frankrijk gekozen wordt. Na een zeer strenge voorselectie in heel Frankrijk mogen slechts 40 cavistes meedoen in de halve finale en uiteindelijk zijn er dan 8 cavistes die doordringen tot de finale. Een wedstrijd waar alle finesses van het vak aan bod komen en uiteindelijk wordt elke twee Le Meilleur Caviste de France gekozen. De winnaar mag deze titel zijn leven lang blijven dragen. Jordi behoort al meer dan 10 jaar tot deze beste veertig cavistes van Frankrijk. In 2022 behaalde hij opnieuw de halve finale en in 2024 is de volgende kans om bij de acht beste cavistes van Frankrijk te komen.
Exclusieve wijntips voor de boeken van Frankrijk Binnendoor
Dus de caviste uit Parijs is onze zoon Jordi waar wij natuurlijk trots op zijn. Maar wat ik persoonlijk heel erg leuk vind is dat ik samen met hem in mijn boek over de Loire de Wijn Roadtrip Loire bedacht en hij in dat boek zijn persoonlijke tips geeft voor heel goede wijndomeinen om wijn te proeven en te kopen. Maar ook gaf hij waardevolle tips voor goede wijnrestaurants en winebars.
Die traditie zetten wij nu samen voort in de Frankrijk Binnendoor Regiogidsen want in elke gids zal Jordi, als een van de beste wijnadviseurs van Frankrijk, zijn tips voor bijzondere wijnadressen geven. Het zijn stuk voor stuk wijndomeinen waar hij zelf inkoopt voor hun winkel in Parijs. Het zijn vooral familiebedrijven waar de wijnboeren en boerinnen met passie voor hun vak de lekkerste wijnen maken. De wijnwinkel is trouwens meer dan een wijnwinkel want zij laten ook wijnboeren exclusief voor Le Sourire au pied de l'échelle wijnen makn die in alleen in de winkel verkocht worden en exclusief geleverd worden aan restaurants in Parijs. Een letterlijk en figuurlijk voorbeeld is bijvoorbeeld Travers, van Domaine de Naisse in Laizé. De wijn is niet op het domein te koop en exclusief bij Le Sourire au pied de l'échelle. Vraag er gerust naar als je in Parijs bent want het is een uitstekende chardonnay voor een vriendelijke prijs.
Meer weten over de caviste uit Parijs? Dagblad de Limburger schreef een mooi artikel over hem. Uitgebreid over twee pagina's kom je meer te weten over de caviste uit Paris en hij ontvangt je graag in de leukste wijnwinkel van Parijs aan de Rue de la Roquette 106, 75011 Paris. De winkel is zeven dagen in de week geopend. Jordi is er zelf altijd van woensdag tot en met zaterdag.
De handige Frankrijk Binnendoor Regiogidsen
Zuidwest-Frankrijk, Noordoost-Frankrijk, Bourgogne, Zuidoost-Frankrijk zijn reeds verschenen. Bretagne volgt in het najaar 2024 en Noordwest-Frankrijk in het voorjaar 2025. Meer weten? Klik hier en maak je serie compleet